foto: 

Centrum Badań Interdyscyplinarnych i Wydawnictw KANS i Muzeum Miejskie Dom Gerharta Hauptmanna w Jeleniej Górze mają zaszczyt zaprosić na wykład

LITERATURA WOBEC KULTURY PAMIĘCI

PROF. JACEK GŁAŻEWSKI
historyk literatury, dr hab. nauk humanistycznych, pracownik naukowy Instytutu Literatury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się badaniem relacji pomiędzy literaturą a myślą polityczną, literaturą i kulturą oświecenia, pamiętnikarstwem XVIII wieku oraz dziejami wolnomularstwa.

TERMIN : w dniu 7 września 2024 r. o godzinie 12:00
MIEJSCE : w sali multimedialnej DGH, przy ul. Michałowicka 32, Jelenia Góra Jagniątków
WSTĘP BEZPŁATNY

TEMAT WYKŁADU
Profesor Głażewski przedstawi przykłady literatury jako specyficznej i szczególnej formy pamięci oraz rolę literatury w dyskursie kultury pamięci.

Tematyka zostanie omówiona na przykładzie dwóch – skrajnie odmiennych – realizacji tekstowych: W. G. Sebalda (Wojna powietrzna i literatura) oraz Michała Głowińskiego (Czarne sezony).
Książka Głowińskiego traktuje o jego doświadczeniach z czasów okupacyjnego dzieciństwa, ale powstała dopiero, gdy autor był i psychicznie, i pisarsko do niej gotowy – po półwieczu od opisywanych wydarzeń. Wojna powietrzna i literatura jest żarliwą krytyką kultury powojennych Niemiec i jej niezdolności do żałoby. Oskarżenie Sebalda sięga fundamentów oświeceniowego humanizmu i odnosi się do etycznych powinności literatury.

KULTURA PAMIĘCI
Sformułowanie „kultura pamięci” (niem. Erinnerungskultur), zdefiniowane przez Cornelißena sformułowanie obejmuje dyskurs naukowo-historyczny oraz „prywatne” wspomnienia, o ile zostawiły one ślady w przestrzeni publicznej. Jako podmioty tej kultury występują jednostki, grupy społeczne lub wręcz narody i państwa. Kultura pamięci jest według tej programowej definicji nadrzędną dla wszelkich możliwych form świadomej pamięci wydarzeń historycznych, osobistości i procesów, niezależnie od tego, czy są one natury estetycznej, politycznej czy kognitywnej.

CEL BADAŃ
Badania naukowe w obszarze kultury pamięci mają rozpoznać sposoby w jaki współczesność postrzega historyczny czas „przeszły dokonany”.
W wielu krajach Europy Zachodniej kultura pamięci stała się synonimem pamięci o Shoah i ofiarach II wojny światowej, zaś państwa byłego bloku wschodniego domagają się upamiętnienia na równych prawach własnych ofiar poniesionych w walce zarówno z narodowym socjalizmem, jak i komunizmem. Krokiem w tym kierunku było ustanowienie przez Parlament Europejski Europejskiego Dnia Pamięci Ofiar Stalinizmu i Nazizmu, który przypada 23 sierpnia – w rocznicę podpisania paktu Ribbentrop-Mołotow.